Historie Noord-Holland
Holland was dit belangrijkste gewest over een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep met 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 een Acte over Staatsregeling aangenomen, waarmee de oude gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werden onderverdeeld in acht departementen met zo heel wat geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement over Texel
het departement over de Amstel
dit departement van de Delf
Ook lagen verder het departement over de Schelde en Maas en het departement met de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed de nieuwe ordening ook niet en na een instelling in 1801 over het Bataafs Gemenebest werden het departement Holland ingesteld in overeenstemming met een antieke gewestelijke grenzen aangaande Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest vernieuwen via het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 dit Koninkrijk Holland bij dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden aangaande een Maas.
Na een Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, bleef een rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet betreffende 29 maart 1814 werden een departementen verwisselen door provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden met een Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Van Maanen werd in een grondwetcommissie alsnog een titel Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen over achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", maar het werden door de rest met een commissie verworpen.[twee]
Een andere provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour van Friesland naar Holland, maar ons deel over Hollands Brabant was bij Noord-Brabant en in 1815 werd tevens dit laatste Hollands Brabant, nederland met Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 de grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde een dominantie te reduceren werden Holland bij de grondwetsherziening aangaande 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzakelijkheid hiertoe werd in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het immers in sterke mate wegens Amsterdam, het in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag gaan ten gunste over Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat van Amsterdam en drong men met op het herstel over de verdeling bijvoorbeeld die was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Op deze plaats werden echter ook niet met tegemoetgekomen. Na een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden die voor Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel van de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit betreffende Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was daar enig tijd sprake met ons samenvoeging over een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden overduidelijk het die regelen met een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel met Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en dit IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via remedie betreffende de Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in het noorden door middel over een Afsluitdijk aan de provincie Friesland.
Een provincie kan worden onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en eerst het IJ) indien grens fungeert.
Ten zuiden betreffende het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden met Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tegelijk het Gooi, tevens ons dichtbevolkt gebied, maar met ons landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en ook niet geheel vlak).
Ten noorden over dit Noordzeekanaal bekijken bevinden zich de Zaanstreek en verschillende, kleinere, segmenten en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de plaats Alkmaar. Daar bevinden zich in dit deel over een provincie ook landelijker gebieden: Waterland, een grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in dit noorden de Kop betreffende Noord-Holland met dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust betreffende de provincie is grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen welbekende badplaatsen mits Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar de duinen via de Noordzee waren verzwolgen, werden de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een streek tussen Haarlem, Velsen navigeer naar deze vent (met allebei de zijden aangaande dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel over Kennemerland vormt een IJmond, met een Hoogovens en andere industrie: het is dit westelijk gebied met het Noordzeekanaal, betreffende mits middelpunt de haven en sluizen met IJmuiden. Ten noorden betreffende Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en navigeer naar deze vent op de noordpunt betreffende dit schiereiland de marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven wegens Texel.
Met de oostkust liggen historische steden mits Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en Krijg meer informatie ook dit eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn dit IJ (ooit ons zeearm) en het Noordzeekanaal betreffende de daarin, weet dan ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams de meeste bekendheid, het behalve in Amsterdam in steden ingeval Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te beluisteren, omdat op deze plaats veel Amsterdammers wonen. Een meest organische dialecten vindt men op het platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe verdere het lokale dialect met de standaardtaal afwijkt; in het bijzonder dit Tessels en het Wierings beschikken over een enorm eigen karakter.
Precies mits in andere dialectgebieden is in Noord-Holland sprake betreffende ons teruggang betreffende een dialecten. Toch bestaan enkele dialecten nog opvallend vitaal. Betreffende name het Volendams is ter plaatse nog enorm meestal gesproken. Overige dialecten, zoals dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ is vanouds een barrière en het blijkt ook uit een dialecten. Een dialecten ten noorden van het IJ bestaan de meest afwijkende.
Tussen het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden betreffende dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op de dialecten met Zuid-Holland en worden taalkundig ook dikwijls ingeval Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, met ook Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers bestaan, vallen in een Utrechtse groep.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond of een Waddeneilanden hebben ons enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op enkele punten heel conservatief gebleven, daar waar ze zich op andere punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom zeer scherp van een omliggende dialecten Provincie Noord-Holland zijn kunnen afwijken.
Een indeling over een dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in een taalwetenschap. Vaak kan zijn op de verwantschap betreffende het Fries gewezen: betreffende name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben heel wat achterbaks betreffende het Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Het Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft dit nimmer absoluut mogen vernieuwen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Ofschoon deze theorie heel wat aanhang heeft, is ze door andere taalkundigen met de hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, opgericht op 1 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland zodra enige aandeelhouder. Een organisatie zorgt in opdracht van een besturen aangaande een recreatieschappen voor een ontwikkeling, aanleg, dit beheer en onderhoud over zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan 2 grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen van Texel (een hele westzijde betreffende Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook van Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook zijn daar in Noord-Holland een tiental overige via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (van Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog ettelijke overige vollere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege dit hoofdartikel over het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort